Het poetsen van een paard doe je om hem/haar goed schoon te maken uiteraard, maar behalve dat is het ook nog eens goed voor de bloedsomloop. Een poetsbeurt kan dus ook dienen als een soort massage. Veel paarden vinden het ook nog eens fijn en gezellig om gepoetst te worden: in de wei doen paarden die bevriend met elkaar zijn immers hetzelfde, door te kriebelen/krauwen.
Het is belangrijk je paard te poetsen voor het rijden, zeker op de plekken waar het harnachement komt te liggen. Als er bijvoorbeeld nog zand op de paardenrug ligt en je poetst dit niet goed weg, kan het tijdens het rijden gaan schuren. Er kunnen dan wondjes ontstaan.

Wanneer je paard in de winter buiten op het weiland staat, is het handig om wat minder uitgebreid te poetsen dan in de zomer. Als je teveel rosborstelt, poets je namelijk het huidvet van je paard weg. Dit vet beschermd in de winter, in combinatie met de dikke wintervacht, je paard tegen de kou. Als je dan toch uitgebreid en heel vaak blijft poetsen bestaat de kans dat je paard kou vat en ziek wordt.

Voor het poetsen maak je gebruik van poetsspullen. In een standaard poetskoffer zitten eigenlijk altijd een rosborstel, harde borstel, zachte borstel, manenkam en hoevenkrabber. Dit kan eventueel uitgebreid worden met een glansborstel, een stuk schapenwol, een zweetmes, een borstelblok en een spons. Ook bestaan er verschillende soorten hoefvet, glanssprays en anti-klitmiddelen.

Begin met de hoevenkrabber. Verwijder hiermee al het vuil en de steentjes uit de hoef om ontstekingen te voorkomen. Daarna begin je met een rosborstel, gebruik een roterende beweging, om het vuil en de haren los te maken. Na de rosborstel haal je de losse haren en vuil weg met de harde borstel. De zachte borstel zorgt ten slotte voor de glans.

Bij onze manege paarden mag de staart niet geborsteld worden, dit omdat de haren er snel uitgetrokken worden.  Er zijn nog veel meer soorten borstels en poetsspulletjes. Voor meer informatie/hulp kan je altijd ons personeel aanspreken.

Als de buitenschouder (deze zit aan de kant van de bakrand) naar voren toegaat, dan moet je gaan staan en als deze weer naar achteren gaat dan ga je weer zitten. Als je op het verkeerde been zit dan moet je twee pasjes blijven zitten en daarna weer verdergaan met lichtrijden.

Als je het hoofdstel uit wilt doen dan moet je de keelriem en de neusriem losmaken. Deze lopen beide aan de onderkant van het hoofd, dus zo kun je ze ook herkennen.

In de KNHS klassen B, L en M wordt met wedstrijden in een 20m x 40m rijbaan gereden, bij zo’n bak zitten de letters in deze volgorde:

K E H
A D X G C
F B M

Vanaf de KNHS klasse Z en hoger wordt er in een 20m x 60m rijbaan gereden, bij zo’n bak zitten de letters in deze volgorde:

K V E S H
A D L X I G C
F P B R M

FNRS-wedstrijden worden in een 20m x 40m rijbaan gereden.

Tussen de keelriem moet een recht op staande vuist kunnen, en tussen de neusriem moeten twee vingers kunnen. Als je deze twee riempjes namelijk te strak doet dan belemmer je de ademhaling van je paard.

De gemiddelde temperatuur van een paard ligt tussen de 37,5 graden en de 38,2 graden. Als je paard z’n temperatuur hoger ligt heeft deze koorts.

Je moet na het rijden altijd het bit schoonmaken omdat er bij je pony tijdens het rijden altijd een beetje speeksel vrijkomt. Dat gaat samen met restjes voer aan zijn bit vast zitten. Als je het bit dan zo weghangt, dan droogt dit op tot een harde korst en dat doet dan de volgende keer als je pony het bit weer in krijgt erg zeer. Zo kan hij zelfs wondjes krijgen! Omdat we dit natuurlijk willen voorkomen moet het bit na het rijden altijd even schoonspoelen in de spuitplaats en daarna de slang weer netjes terughangen.

Allereerst moet je natuurlijk je bit netjes afspoelen en schoonmaken. Daarna doe je de teugels door de keelriem en maak je deze vast zodat je teugels nu aan de keelriem hangen. Er zijn echter ook pony’s met een martingaal of een thiedemann teugel, dan moet je de ‘lus’ die om de hals hangt ook door de keelriem doen. De ‘lus’ waar de singel door zit moet je ook door de keelriem doen, dan heb je dus drie riemen die door de keelriem moeten.

Als je het hoofdstel dan weghangt,zorg dan dat er geen riempjes of teugels meer over de grond slingeren. Zo blijft het hoofdstel dus veel langer netjes en heel. Ook is het voor degene die na jou dat hoofdstel wil gebruiken veel makkelijker, omdat dan niet alles in de knoop zit.

Deze dingen heb je nodig om je tuig schoon te maken: een emmer (warm) water, een spons voor de zadelzeep, zadelzeep, een spons voor het ledervet of een kwast voor de lederolie, ledervet of lederolie, een zachte doek, eventueel zilverpoets. Je haalt om te beginnen het hoofdstel helemaal uit elkaar. Dan leg je het bit in de emmer om te weken en maak je in die emmer je spons nat en je knijpt hem goed uit tot er geen water meer uitkom. Dan doe je zadelzeep op je spons en ga je het hoofdstel poetsen, ook goed waar alle gespen en passanten zitten. (Er bestaat ook zadelzeep in een sprayvorm, dit kun je het beste op een droge spons doen, anders gaat het teveel schuimen.) Het is belangrijk met het schoonmaken, dat je spons niet te nat is want dan gaat alles heel erg schuimen en dan wordt het leer veel te nat. Dit werkt dus juist averechts, want al dit water en schuim droogt het leer juist uit, en de bedoeling van zadelzeep is dat het leer schoonmaakt.

Terwijl het hoofdstel droogt kun je vast aan het zadel beginnen. Je haalt eerst de beugelblokjes uit je beugels, deze kun je ook even in de emmer leggen zodat deze ook even kunnen schoonweken. Dan haal je de beugelriemen ook van het zadel zodat je goed overal bij kunt en maak je de bovenkant van het zadel goed schoon met een vochtige spons. Daarna ga je onder het zweetblad met je spons met zadelzeep schoonmaken. Denk ook goed aan de singelstoten. Aan de onderkant van het zadel mag je alleen het onderste zweetblad schoonmaken en niet de kussens, want deze zijn namelijk gevuld met schapenwol. Als dit nat wordt krimpt het in en dan past je zadel na een tijdje niet meer.

Als je het zadel helemaal heb schoongemaakt met zadelzeep, dan pak je de spons voor het ledervet, of de kwast voor de lederolie, en vet je hier het hele hoofdstel mee in. Als je dit hebt opgebracht dan laat je dit intrekken en dan begin je ook alvast aan het zadel, de zitting van je zadel kun je beter niet invetten omdat je anders met rijden van je zadel afglibbert, de zweetbladen en de singelstoten en de onderkant van het zadel kunnen wel gewoon worden ingevet, alleen de kussens kun je beter weer overslaan, en vergeet niet om ook je beugelriemen goed in te vetten, want ook deze moeten veel doorstaan! Als je de beugels goed hebt schoongemaakt dan kunnen de beugelblokjes weer in de beugels, daarna pak je de zachte doek hiermee wrijf je het zadel en het hoofdstel nog even mee uit, en dan kan je tuig er weer even tegen.

Bij het halthouden voor de jury neemt de ruiter/amazone de teugels (en eventueel de zweep) in de linkerhand. Hij/zij brengt de rechterhand naar beneden achter de dij en knikt met het hoofd. Als er meerdere juryleden zijn hoef je alleen naar de hoofdjury (bij C) te groeten, hierna neem je de teugels weer in beide handen.

Lange haren blijven langer nat in de winter en als een paard met lange haren erg gezweet heeft bestaat de kans op verkoudheid (of erger)! Als je paard geschoren is moet je niet vergeten om hem dan voldoende extra dekens op te leggen, anders krijgt ‘ie het wel heel erg koud en kan hij alsnog ziek worden. Ook als je klaar bent met rijden moet je het paard dan meteen een deken opleggen anders koelt hij te snel af.

Omdat de paarden tegenwoordig op stal worden gehouden zijn de hoeven vaak wat droger en gaan ze sneller brokkelen. Als je de hoeven dan schoonmaakt met wat water en een harde borstel kan je het beste daarna de hoef invetten met hoevenvet of hoevenolie. Als je dit namelijk op de hoef smeert terwijl deze nog nat is dan houdt de hoef het vocht (water) langer vast en droogt zo minder snel uit. Als je de hoef daarentegen invet of in-olied terwijl deze nog droog is, werkt het juist tegenovergesteld: vocht kan dan niet meer in de hoef trekken omdat er een beschermend laagje door het vet over de hoef wordt gelegd op die manier heb je juist meer kans op brokkelhoeven omdat de hoef dan sneller uitdroogt.